Het CSR Trendrapport biedt een overzicht van de 20 belangrijkste MVO-trends die inzicht geven in de toekomst van MVO en de implicaties hiervan voor de rol die jouw organisatie speelt in het creëren van een duurzame toekomst. Aangezien MVO een steeds bredere context krijgt, is ervoor gekozen om te richten op het perspectief van de onderneming.
Voor de analyse en categorisatie zijn er 3 MVO trenddomeinen onderscheidden. Deze trenddomeinen worden beschouwd als macro-niveau, meso-niveau en micro-niveau, die niet onafhankelijk van elkaar beschouwd kunnen worden:
- Het MVO-discours; met de nadruk op ontwikkelingen met betrekking tot de interpretatie van de CSR-concept als zodanig en de conceptuele onderbouwing.
- MVO in het bedrijfsleven; met de nadruk op de manifestatie en toepassingen van MVO in de corporate praktijk.
- De MVO-manager; met de nadruk op het functioneren en de ontwikkeling van de professionals die managementverantwoordelijkheden hebben voor MVO.
Trend #8 - MVO moet zich nog wel bewijzen
In veel bedrijven is er een duidelijke basis voor MVO, maar er zijn nog steeds meer woorden dan daden. MVO moet echt in werking komen op vlak van People, Planet en Profit. Veel bedrijven zij wel op zoek naar praktische MVO-kaders die ze makkelijk kunnen toepassen. In MVO zal het de uitdaging worden om echte waarde toe te voegen en impact te realiseren.
Trend #9 – Bedrijven doen beloftes
De klimaattop in Parijs in 2015 heeft voor een opmerkelijk aantal publieke toezeggingen van bedrijven over het bestrijden van de broeikaseffecten gezorgd. Veel bedrijven lijkten bereid deze beloftes na te komen en stellen hier overeenkomsten over op. Ze lijken een keuze te maken over op welke manier ze hun bedrijf willen leiden.
Trend #10 – Circulair denken
Het concept van de circulaire economie is erg populair onder de MVO-beoefenaars. De visie achter het circulaire denken is zeker aantrekkelijk, want het belooft duurzaamheidsuitdagingen over de hele wereld op te lossen. De toepassingen zijn momenteel echter nog beperkt tot recyclen en transport. Allerlei nieuwe technologieën zouden van dienst kunnen zijn voor de circulaire economie, maar de instutionele infrastructuur lijkt te worstelen met de ontwikkeling als gevolg van de oude economische voorschriften. Gestimuleerd door de Europese Commissie zullen de komende jaren gekenmerkt worden door actief experimenteren met circulaire-economieconcepten.
Trend #11 – MVO gaat zich naar buiten richten
Veel MVO-inspanningen zijn de afgelopen jaren gericht op interne bedrijfsprocessen. Als je kijkt naar de bedrijven met een hoger niveau van CSR, dan verschuift de aandacht daar naar een focus op innovatieve producten en naar het belang van MVO voor de strategische positionering van het bedrijf. Zo breekt MVO door de grenzen van de onderneming naar buiten. Deze trend betekent ook een verschuiving van de gefragmenteerde MVO-initiatieven naar een meer complete holistische MVO-benadering. Gericht op een strategische agenda met een focus voor de supply chain partners en geleidelijke veranderingen in de productieprocessen
Trend #12 – Samen komen we er
Partnerships zijn steeds belangrijkere mechanismen binnen MVO-bedrijven. Vanwege de complexe aard van de maatschappelijke uitdagingen is men genoodzaakt de krachten te bundelen. Door de ombinatie van essentiële competenties, middelen en netwerken zijn bedrijven en hun partners in staat om hun strategisch vermogen en vervolgens hun impact te vergroten.
Trend #13 - Het inkorten van de supply chain
Supply chains worden steeds korter. Dit komt doordat tussenpersonen en makelaars bijvoorbeeld steeds vaker worden weggelaten. Nieuwe initiatieven omzeilen een traditionele organisatieopbouw en bedienen hun klanten rechtstreeks van de bron. Hierbij vinden de productieprocessen steeds meer lokaal plaats en zijn bijgevolg ook transparanter. Dit laatste kan een concurrentievoordeel zijn op markten met sceptische consumenten. In deze positie wordt het dan ook steeds belangrijker om de consument een gedetailleerd inzicht te geven in de bedrijfstructuur en –kosten.
Trend #14 – Non-financiële informatie wordt steeds meer financieel
In het MVO-concept is transparantie een belangrijk aspect van de relatie tussen het bedrijfsleven en de maatschappij. Een van de meest transparante manieren om verantwoording af te leggen aan belanghebbenden is door middel van duurzaamheidsverslaggeving. De Europese Commissie heeft onlangs een richtlijn aangebracht die invloed zal hebben op 6000 grotere bedrijven, die ter aanvulling van hun financiële informatie, hun niet-financiële informatie (milieu, personeel, mensenrechten, anti-corruptie, etc.) moeten bekendmaken. Deze nieuwe normen zorgen ervoor dat bedrijven wat betreft hun economische en maatschappelijke waarde bijvoorbeeld, niet alleen maar bekeken kunnen worden met financiële instrumenten. We zijn getuige van de emancipatie van de niet-financiële informatie en van de geïntegreerde waarde.
Trend #15 – Het motiveren van overheden
Hoewel toonaangevende bedrijven aangeven dat ze duurzaamheid als een speerpunt zien, blijven overheid en politiek achter op de MVO-agenda. Ondanks het enorme potentieel is er nog niet veel duurzaamheidsgerichte innovatie. Toch zijn verschillende overheidsinstanties in België vrijwillig begonnen met duurzaamheidsverslaggeving en signaleren zij dus het belang van transparantie en verantwoording. De Europese commissie heeft ook programma’s gelanceerd voor het ontwikkelen van een circulaire economie en de zakelijke initiatieven op dit vlak te versnellen. Het kan goed zijn om naar de huidige wetgeving te kijken als deze bedrijven lijkt terug te houden. Kleinere overheden nemen al veel meer initiatief, gestimuleerd door hun burgers.
Trend #16 – De M van MVO weer belangrijk
De People dimensie heeft niet zo veel aandacht gekregen als de Planet dimensie van MVO. Dit komt doordat voor veel sociale kwesties eerder verantwoordelijkheid werd genomen, maar hierdoor is de MVO-agenda enigszins uit balans geraakt. Door de dreigende sociale crises in Europa en de wereldwijde mensenrechtenkwesties krijgt het weer meer aandacht dan ooit tevoren. Verwante bedrijven en overheden krijgen te maken met een publieke verontwaardiging.
Trend #17 – Innovatie van het businessmodel
In toenemende mate erkennen zakelijke leiders dat een duurzame economie vergt dat er wordt gebroken met traditionele businessmodellen. Op dit moment wordt er gepionierd met businessmodellen die gebaseerd zijn op circulaire economie en shared economy. Terwijl het de meeste bedrijven nog niet lukt om deze omslag te maken, gaan innovatieve bedrijven en start-ups hier mee aan de slag. Waarschijnlijk zullen we de komende jaren in bestaande bedrijven een vermenging van oude en nieuwe modellen gaan zien.
Benieuwd wat we allemaal ondernemen rond duurzame transformatie?
