Veel maakbedrijven erkennen vandaag het belang van het uitbreiden naar product-service systemen (PSS), combinaties van producten en diensten die samen de noden van de klant kunnen beantwoorden. Vaak lukt het hen echter nog niet om het volle potentieel hiervan te benutten.
De afgelopen 18 maanden voerden wij onderzoek naar de hindernissen voor PSS via zowel meerdere case studies als participatief actieonderzoek bij acht lokale maakbedrijven die reeds concrete stappen hebben gezet richting dienstverlening. We vertrokken van een holistisch beeld van het bedrijf en bestudeerden de barrières die bedrijven ondervinden wanneer ze hun PSS willen opschalen. Ons doel was om inzicht te verwerven in de interne hefbomen voor servitisatie en een nieuwe tool toe te passen om bedrijven te ondersteunen in het genereren en prioriteren van PSS-versterkende projecten.
PSS-designbarrière
Op basis van de geobserveerde cases konden we drie barrières destilleren die bedrijven ervan weerhouden om hun PSS op te waarderen. Allereerst ontbreekt het de bedrijven vaak aan voldoende kennis en ervaring om volledig geïntegreerde PSS te ontwikkelen, waardoor ze zich enkel gaan focussen op het verbeteren van producten en technologieën. We noemen dit een “PSS-designbarrière”.
PSS-uitrolbarrière
Vervolgens kan het bedrijven ontbreken aan een commerciële strategie: ze zijn te reactief in het aanbieden van diensten of bieden PSS slechts aan een beperkte groep klanten. We noemen dit een “PSS-uitrolbarrière”. We zien dat beide barrières zich voornamelijk op het niveau van business units manifesteren.
PSS-logicabarrière
Ten slotte beschikken bedrijven soms niet over de vereiste organisatorische mindset om PSS te implementeren noch te ontwikkelen. Dit komt omdat ze gewend zijn enkel producten te leveren of door een inherent wantrouwen in het potentieel van PSS. We noemen dit een “PSS-logicabarrière” die zich manifesteert op het onderliggende bedrijfsniveau. In kleine bedrijven overlappen deze niveaus vaak maar in grote bedrijven kan er een duidelijk verschil in mindset bestaan tussen verschillende business units en departementen.
Toolkit
Bij bedrijven met design- of uitrolbarrière hebben we geëxperimenteerd met een nieuwe toolkit. Deze toolkit bewees op 2 manieren haar nut. Ten eerste stimuleert de toolkit maakbedrijven om te reflecteren over hun capaciteit voor dienstverlening alvorens zich te wagen aan concrete PSS-verbeteringsprojecten. Ten tweede, door medewerkers van verschillende departementen te betrekken, kunnen bedrijven makkelijker knelpunten voor specifieke PSS-verbeteringsprojecten aanpakken en zo geleidelijk aan een gedeelde overtuiging rond servitisatie werken.
Dankwoord
Graag betuigen we onze dank voor de financiële steun van het Agentschap Innoveren en Ondernemen voor het voeren van dit onderzoek als een onderdeel van een Technology Transfer (TETRA) project van Antwerp Management School.
Bronmateriaal
Deze blogpost is gebaseerd op een recent gepubliceerde paper door Wim Coreynen, Paul Matthyssens, Roel de Rijck en Ivo Dewit (2017) van Antwerp Management School en Universiteit Antwerpen in de International Journal of Production Research.
Wil je meer weten over hoe AMS jou kan helpen met jouw PSS-projecten? Contacteer Wim Coreynen. Ontdek meer over onze aanpak in het ontwerpen van producten en diensten in onze instapcursus Business Design Thinking.
