Onlangs nam 80,000 Hours 60 studies over werktevredenheid onder de loep. Daaruit kwamen 3 grote mythes naar voren die minder bijdragen aan ontevredenheid over de job dan gedacht. Ook destilleerden we de 6 belangrijkste werkomstandigheden voor jobtevredenheid.
Mythes omtrent jobtevredenheid
Passie
De laatste decennia lag de nadruk op gebied van carrièreadvies sterk op het feit dat men zijn hart moest volgen. Deze filosofie impliceert dat je de hoogste mate van jobtevredenheid zult bereiken door te ontdekken wat jouw passie is om vervolgens een carrière achterna te jagen in dat interessedomein. Op het eerst zicht lijkt dit heel aantrekkelijk advies en het is ook zo dat succesvolle mensen gepassioneerd zijn, maar bij deze filosofie dient wel een kanttekening geplaatst te worden. Ten eerste suggereert het dat passie het enige is dat je nodig hebt. Maar als de werkomstandigheden en passie niet te verenigen vallen, dan zal je je nog steeds ontevreden voelen. Ten tweede hebben veel mensen het gevoel dat ze niet zo’n passie hebben met carrièremogelijkheden en dat maakt het volgen van jouw passie knap lastig. Ten slotte vermindert het volgen van jouw passie je carrièremogelijkheden drastisch, omdat je deze mogelijkheden al sterk reduceert door een enkele richting uit te gaan.
Inkomen
Het tweede onderwerp is beter gekend: ‘geld maakt niet gelukkig’. En toch lijkt financiële zekerheid hoog op het lijstje te staan voor mensen op vlak van levensdoelen. Daarenboven geloven heel wat mensen dat meer geld hebben hun levenskwaliteit zou doen stijgen. Onderzoek toont echter aan dat het inkomen niet zo’n sterke invloed heeft op het dagelijks gepercipieerd gevoel van geluk. We kunnen Daniel Khaneman hier citeren, die stelt: “Een hoog inkomen verbetert de levensbeoordeling maar niet het emotionele welzijn.” Indien we de variabelen ‘zich wat minder voelen’ en ‘stressvrij voelen’ toevoegen aan de vergelijking, dan blijft deze uitspraak opvallend gelijk. Samengevat: natuurlijk heeft het inkomen een invloed op welzijn, maar het bereikt zijn plafond best snel. Dus kunnen we stellen dat inkomen niet de primaire drijfveer mag zijn om jobtevredenheid te garanderen.
Stressvermijding
Als laatste op de lijst is stressvermijding. Hedendaagse literatuur op gebied van stress brengt de complexiteit van het onderwerp in kaart en stelt dat stress niet altijd iets slechts is. Sterker zelfs, sommige mensen die veeleisende functies bekleden rapporteren juist lagere stressniveaus. Of stress nu goed of slecht is hangt volledig af van de context. Bijvoorbeeld: een uitdagende job die veeleisend is op korte termijn kan juist goed zijn, aan de andere hand kan een mismatch tussen de gestelde eisen en jouw mogelijkheden juist zorgen dat je werk saai wordt.
Nu we deze mythes aan de kaak hebben gesteld, kunnen we eens gaan kijken welke werkomstandigheden wél bijdragen aan een aangename en zinvolle job. We keren terug naar Kahneman’s positieve psychologie en combineren dit met onderzoek naar jobtevredenheid om zes ingrediënten voor de droomjob te destilleren.
Voorwaarden voor droomjobs
Aangenaam werk
De eerste voorwaarde voor aangename en zinvolle werkomstandigheden is dat het werk je als het ware absorbeert en je aandacht behoudt. Dit concept is ook wel gekend als ‘in de zone zijn’ of ‘flow’. Onderzoekers sommen vier factoren op die bijdragen aan aangenaam werk: vrijheid in hoe je je werk invult, heldere taken met duidelijk afgebakend begin en eind, variatie in soorten taken en feedback op je werk.
Anderen helpen
Als tweede lijkt het dat het helpen van anderen een krachtig ingrediënt is voor jobtevredenheid. Geven maakt ons gelukkig. Dit kan op verschillende manieren benaderd worden: mensen die werken in ‘helpende’ jobs, zoals verpleegkundigen, ervaren hun jobs al meer zinvol dan bijvoorbeeld een omzetanalist. Onderzoek toont ook aan dat mensen die vrijwilligerswerk doen hun (mentale) welzijn hoger inschatten.
Een job waar je goed in bent
Iets doen waar je goed in bent is misschien zelfs belangrijker dan er in geïnteresseerd zijn. Of toch alleszins het potentieel hebben om er goed in te worden. Je kan dan wel gepassioneerd zijn, maar als je niet goed bent zal je het met de ‘slechtere’ jobs binnen jouw interesseveld moeten stellen. Anderzijds zorgt vakkundigheid vaak voor een gevoel van voldoening, mogelijkheden om aan uitdagende projecten te kunnen werken en over het algemeen gunstigere voorwaarden.
Sociale steun op het werk
Goede sociale relaties zijn een belangrijke factor in het leven en dus ook op het werk. Dit betekent niet dat je beste vrienden moet worden met al je collega’s, maar toch is het gunstig om enkele collega’s te hebben met wie je het goed kan vinden. Nog belangrijker is dat je kan terugvallen op collega’s indien nodig. Zelfs collega’s waar je enorm van verschilt of het vaak oneens mee bent, kunnen een rijke bron zijn van feedback en steun. Het omgekeerde geldt ook: een verschrikkelijke baas of slechte collega’s kunnen de werkervaring verzieken
Afwezigheid van negatieve factoren
Zoals aangehaald op het einde van de vorige factor kunnen jobs niet alleen positief beïnvloed worden, maar ook negatief. Bepaalde voor de hand liggende zaken zoals dagelijkse files of oneerlijke verloning kunnen een behoorlijke impact hebben of het gevoel van jobtevredenheid. De afwezigheid van deze negatieve factoren heeft dus op die manier een positieve invloed op jouw werkervaring.
Een job die past binnen jouw persoonlijke leven
Waar de vorige vijf ingrediënten zich richtten op de omstandigheden op het werk, zoomt de laatste in op wat er net gebeurt buiten het werk. Het is perfect mogelijk dat je een job louter doet om de rekeningen te betalen en dat je tevredenheid vindt in activiteiten buiten het werk. Dit kan zijn in de vorm van een persoonlijk project of misschien zelfs vrijwilligerswerk. Wat belangrijk is hier, is hoe jouw carrière past binnen jouw persoonlijke leven.
