Dat we steeds ouder worden, is op zich heel positief, maar leidt ook tot veel veranderingen. We leven langer met allerhande kwaaltjes dan bijvoorbeeld 50 jaar geleden, niet in de laatste plaats door onze verbeterde gezondheidszorg. Doordat mensen ouder worden, blijven de behoeften rond zorg, gezondheid en welzijn veranderen en lopen ze daarnaast ook steeds meer uiteen. De traditionele zorgvraag wordt dus steeds complexer en is al lang geen exclusief zorg- en gezondheidsthema meer.
Wanneer het hebben over gezondheid, zorg of welzijn hebben we het over een wereld van organisaties met een behoefte aan coördinatie en controle. De veranderende behoeften van burgers zorgen ervoor dat het zorglandschap voor deze burgers ook complex is geworden.
Waar moeten ze heen?
Basha
Basha is 48 jaar, gescheiden en moeder van twee zonen. Een van haar zonen vertoont van jongs af aan vreemd gedrag. Basha klopte hiervoor bij drie verschillende instanties aan, maar bij geen enkele kreeg ze een volledig en bevredigend antwoord op wat er nu precies aan de hand was met haar zoon. Na veel onzekerheid en bezoeken aan verschillende zorg- en hulpverleners kreeg haar zoon uiteindelijk de diagnose van autisme. Deze diagnose werd door een psychiatrische dienst van een naburig ziekenhuis vastgesteld. Verrassend genoeg boden zij geen begeleiding aan waardoor Basha opnieuw op zoek moest naar gepaste ondersteuning.
Peggy
Peggy is algemeen directeur van een woon-zorgcentrum. De zorg en ondersteuning van een van haar bewoners heeft grote gevolgen gehad op de familie. Deze bewoner kreeg tijdens haar verblijf in een assistentiewoning financiële problemen en de familie was bang dat de erfenis van deze bewoner zou verdampen. De diagnose van dementie kwam dan ook hard aan bij hen en zette veel druk op de onderlinge verstandhoudingen in de familie. Spijtig genoeg met een familieruzie tot gevolg.
Dieter
Gedurende de scheiding is Dieter meermaals voor het gerecht moeten verschijnen omdat zijn vrouw financieel voordeel uit de zware echtscheiding probeerde te halen. Dit alles woog heel erg zwaar op hun kinderen die zelf psychische moeilijkheden ontwikkelden. Omwille van een wachtlijst bij het Centrum Geestelijke Gezondheid (CGG) in de buurt, zocht Dieter begeleiding bij het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW). Het CAW verwees hun zoon door naar een andere CGG uit de buurt en hun dochter naar een psycholoog.
Omwille van hun privacy zijn de namen van Basha, Peggy en Dieter veranderd. De weergave van hun zorgtraject is echter wel op feiten gebaseerd. Het zijn enkele waargebeurde cases van mensen die op een bepaalde manier in contact komen met zorgorganisaties. Het verlenen van zorg en/of hulp gaat over gezondheid en welzijn van mensen. Deze complexe menselijke taak maakt het voor sommigen een roeping en voor anderen een organisatievraagstuk. Hoe je het ook wendt of keert, het zorglandschap van vandaag is aan grote veranderingen onderhevig.
Een wereld van systemen en mensen
In dit landschap hebben de vele verschillende spelers een eigen rol te vervullen. Het woon-zorgcentrum specialiseert zich bijvoorbeeld in dementie en palliatieve zorgverlening terwijl de thuiszorgorganisatie zich meer richt op familie- of gezinshulp. Het algemeen ziekenhuis besluit om zich te verenigen in een ziekenhuisnetwerk om hierdoor toegang te krijgen tot radiologie voor de patiënt zonder dat er veel moet worden geïnvesteerd. De huisarts, van oorsprong opgeleid als omnipracticus, gedraagt zich meer en meer als toegang- en selectiepoort en de apotheker vreest dat zijn beroep morgen niet meer bestaat.
Deze typeringen verschillen per gemeente, regio of gewest en zo vragen we ons steeds af: wie doet wat, hoe, waarom en wanneer? Daarbovenop komt nog eens dat dit zorgsysteem niet in een vacuüm leeft. Integendeel zelfs. De brandweer, politie, justitie, maar ook het gemeentebestuur, de vakbonden, de Vlaamse en Federale overheid en Europa interacteren allemaal met ons zorgsysteem. Als we een realistische aanpak ontwikkelen en ons samen organiseren, kunnen we grotere uitdagingen aan.
Wil jij meer inzicht in hoe netwerkorganisaties een oplossing kunnen bieden?
