Steven Pans is staflid radiologie in UZ Leuven. Hij is gespecialiseerd in musculoskeletale radiologie en doet dagelijks interventies. Hoewel hij nog altijd veel voldoening haalt uit zijn job als arts, is hij meer en meer gebeten door het organiseren van zorg in plaats van enkel het verlenen van zorg. De medische wereld staat voor enorme veranderingen en hij wil die veranderingen graag mee in goede banen leiden. De op het eerste gezicht niet zo evidente keuze om als radioloog een masterclass verandermanagement te gaan volgen, is dan ineens wel een logische stap.
Wie dacht dat online medische consultaties een ver-van-mijn-bed show zouden blijven of wie ervan overtuigd was dat de ontwikkeling van vaccins jaren werk moét vergen, heeft door de coronacrisis ongelijk gekregen. Medische innovaties zijn in een helse versnelling geraakt. Steven Pans zit midden in die versnellingsbeweging:
“Het was al duidelijk voor de coronacrisis: de patiënt van vandaag is niet meer de patiënt van tien jaar geleden. Bovendien zijn artsen veranderd: het top-down denken maakt meer en meer plaats voor inspraak en samenwerking. Trends zoals de zorg die naar de patiënt komt in plaats van omgekeerd, waren al ingezet. Maar de coronacrisis heeft dit versneld en bewezen dat we in de medische wereld dingen kunnen doen waarvan we dachten dat ze onmogelijk waren.”
De traditionele organisatie en omgang met mensen is niet voldoende
Hoe kan je als ziekenhuis doorheen al die veranderingen de kwaliteit blijven garanderen en optimaliseren en tegelijk je mensen zo goed mogelijk ondersteunen? “Met onze traditionele organisatie en omgang met mensen raken we er niet meer”, daarvan is Steven Pans overtuigd. “Ik ben lid van de medische raad en neem ook deel aan diverse kwaliteits- en onderzoeksprojecten. Naast het geven van zorg ben ik meer en meer gefascineerd geraakt door vragen zoals ‘hoe bouw ik een goed team’, ‘hoe kan ik de communicatie verbeteren’ of ‘hoe gaan we om met trauma in een organisatie’. Ik heb privé ook een heel moeilijke tijd achter de rug. Het was verbijsterend om te zien hoe een mens er op de een of andere manier toch in slaagt om een zwaar trauma te verwerken.”
De theorie is organisch en behapbaar opgebouwd
“Mijn drijfveer om de masterclass verandermanagement van Antwerp Management School te volgen was dus zowel professioneel als persoonlijk: ik wilde inzicht krijgen in de mechanismen achter verandering om die dan te kunnen toepassen. Ik had al een en ander gelezen en andere cursussen zoals ziekenhuismanagement gevolgd, maar ik wou echt begrijpen hoe veranderingsprocessen in elkaar steken. En dat is precies wat de masterclass aanreikt. De theorie wordt heel organisch en behapbaar opgebouwd. Je leert hoe een organisatie werkt, hoe je een goede strategie kan ontwikkelen en uitzetten, en hoe belangrijk leiderschap is in veranderingstrajecten.”
De persoonlijke tips zijn goud waard
“Het leuke is dat je naast de theorie ook meteen veel praktijk meekrijgt. Ron Meyer, de hoofddocent, geeft bijvoorbeeld inkijk in zijn eigen ervaringen. Hij geeft open mee waar hij in zijn carrière tegenaan is gebotst, wat voor hem leermomenten waren, en wat hij nu anders zou aanpakken. Die persoonlijke tips zijn goud waard. Je gaat ook in groep met je eigen casussen aan de slag. Daar wordt verwacht dat je ervaringen deelt en feedback geeft. Die combinatie van theorie en praktijk en de interactie met de docenten en de studenten maken deze masterclass heel waardevol. Ik keek er telkens naar uit als er opnieuw een driedaagse sessie zat aan te komen.”
“Ondanks het feit dat we online zijn moeten gaan omwille van corona, heb ik niet het gevoel dat ik daardoor iets gemist heb. De informele babbels in de koffiepauzes vallen natuurlijk weg maar de persoonlijke aanpak is gebleven. Dat is trouwens zo’n beetje de rode draad doorheen de masterclass. Fysiek of online maakt niet echt uit: de docenten houden boven alles rekening met de deelnemers. Ze werken met sprekende voorbeelden, ze passen het tempo aan waar nodig, maken ruimte voor interactie en feedback, enz.”
Het geeft zo’n kick als je stap voor stap mensen meekrijgt in veranderingen
“Er zijn heel wat zaken die me zijn bijgebleven en die ik kan toepassen in de praktijk. Het belang van de mens binnen een organisatie bijvoorbeeld. Je mag nog zo enthousiast veranderingen proberen door te voeren: als de mensen niet mee zijn, dan lukt het niet. We lopen op dat vlak in de bedrijfswereld en ook in de ziekenhuiswereld nog wat achterop. Wij moeten bijvoorbeeld nog beter zorg dragen voor de zorgverlener. Ook dat topic is door corona op scherp gezet. Hoe ondersteun je de arts als mens, en niet puur als arts? En niet alleen de artsen, ook de verpleegkundigen, de mensen in de keuken werken of meedraaien in de poetsploeg: hoe kan je hun welzijn garanderen doorheen alle stress waarmee ze te maken krijgen?”
“Ook de bouwelementen en de valkuilen van een veranderingstraject die we besproken hebben. Het concept van ‘fairness’ dat onder druk komt te staan maar dat zo belangrijk is. De noodzaak van strategisch denken en het komen tot de kernelementen: het zijn zaken die me niet loslaten. Wat ik in de masterclass heb meegekregen, test ik nu zelf uit. Mensen denken te snel dat veranderingen wel vanzelf zullen komen. Je introduceert een nieuw softwarepakket en je gaat ervan uit dat iedereen daarmee aan de slag kan. En dan zie je achteraf al die kwade mails binnenkomen. Zo werkt het dus niet. Nu weet ik waarop we moeten letten als we dingen willen veranderen. Het is nog altijd niet evident, maar het geeft zo’n kick als je kleine succesjes weet te behalen en stap voor stap mensen meekrijgt in veranderingen. Ik haal nog altijd veel voldoening uit mijn werk als arts, maar het geeft al even veel voldoening als je minder ontgoochelde mensen aan de zijkant ziet staan.”
Grijp ook de kans om veranderingen mee te sturen en er als organisatie sterker uit te komen!
